Je besluit staat vast, je wil gaan scheiden. Een grote stap in je leven. Er gaan veel dingen veranderen. Voordat het huwelijk of geregistreerd partnerschap definitief is ontbonden, zul je een aantal beslissingen moeten nemen.

In dit artikel vertellen wij waar je moet beginnen als je wil scheiden. Een van de eerste keuzes zal zijn: kies je voor een advocaat of voor een mediator?

Kun je niet meer met je (ex-) partner door één deur? Dan kun je het beste voor een eigen advocaat kiezen. De advocaat beschermt jouw belangen en helpt bij het beëindigen van je huwelijk of geregistreerd partnerschap.

Houd er rekening mee dat de advocaat die je kiest gespecialiseerd is in familierecht. Hieronder lees je hoe dit werkt, wat het kost en wat je vooraf zelf kunt doen. Je kunt ook direct een echtscheidingsadvocaat zoeken bij je in de buurt om hulp vragen.

Nu kiezen meer mensen voor mediator bij scheiding, ook wel echtscheidingsmediation genoemd. Deze manier van scheiden is handig. Dit geldt vooral als je nog goed met je (ex-) partner kunt omgaan. Het is ook handig als er kinderen bij betrokken zijn.

Hoe werkt een scheiding aanvragen?

1. Vertel het je partner

Je wil definitief scheiden. Het is belangrijk dat je dit eerst aan je partner vertelt. Een moeilijk moment.

Vertel duidelijk waarom je wil scheiden. Geef je partner de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen. Neem geen overhaaste beslissingen.

2. Kies een advocaat

Kies een advocaat die bij je past. Op Juridisch.nl vind je altijd een geschikte advocaat bij je in de buurt. De advocaat informeert je over alle papieren die nodig zijn om de scheiding te regelen.

Wil je toch liever samen de scheiding aanvragen? Kies dan voor een mediator waar je gezamenlijk mee om de tafel gaat zitten.

3. Maak afspraken

Je advocaat helpt je bij het maken van afspraken met je ex-partner. Het kan zijn dat je ex ook een advocaat in de arm neemt.

Heb je minderjarige kinderen? Dan moet er een ouderschapsplan worden gemaakt. In het ouderschapsplan staan bijvoorbeeld de omgangsregeling en hoe de kosten van de kinderen zijn geregeld.

Onderwerpen als partneralimentatie, geldverdeling, spullen en schulden probeer je te regelen in een overeenkomst. Deze overeenkomst wordt ook wel een echtscheidingsconvenant genoemd.

4. Vraag de scheiding aan

Zijn alle afspraken gemaakt? Dan verloopt de echtscheidingsprocedure schriftelijk en snel. Je advocaat stuurt de overeenkomst (echtscheidingsconvenant) en het ouderschapsplan (als er minderjarige kinderen zijn) naar de rechter.

Lukt het niet om over alle onderwerpen eens te worden? Je advocaat stuurt een brief naar de rechter. Hij doet dit om een beslissing te vragen over de onderwerpen waarover je het niet eens bent. De advocaat van je ex-partner mag hierop reageren (verweerschrift).

Op de zitting bij de rechter kan een toelichting worden gegeven. Daarna beslist de rechter.

5. Afwikkeling echtscheiding

De rechter beslist en spreekt de echtscheiding officieel uit.

Ben je het allebei eens met de uitspraak? Dan kan de schriftelijke uitspraak van de rechter worden ingeschreven bij de gemeente. Je advocaat zorgt hiervoor. Na de inschrijving ben je definitief gescheiden.

Ben je het niet eens met de uitspraak? Dan kun je in hoger beroep gaan.

Eenzijdig scheiden

Wil je partner niet scheiden, maar jij wel? Dan is het mogelijk om eenzijdig te scheiden.

Bij deze optie is het wel verplicht om een advocaat in handen te nemen. Je advocaat dient een eenzijdig verzoekschrift in bij de rechtbank om de scheiding te starten. Je partner heeft 6 weken om te reageren, maar de advocaat kan ook om uitstel vragen.

Wat kost het aanvragen van een scheiding?

Kosten advocaat

Je maakt met de advocaat een afspraak over het tarief. Dat kan zijn op basis van een uurtarief, een vast bedrag of met subsidie. Bij een laag inkomen kun je mogelijk een toevoeging krijgen. Een toevoeging is een subsidie van de Raad voor Rechtsbijstand waarvoor je enkel een eigen bijdrage betaalt.

Eenzijdig scheiden kosten

De kosten van een scheiding zijn moeilijk te voorspellen, omdat dit afhangt van alle omstandigheden. De kosten zijn meestal hoger dan bij een scheiding op basis van een mediatior. Dit kan gebeuren als jij en je partner niet overeenkomen, wat tot hogere kosten kan leiden. De eenzijdige scheiding duurt dan langer, waardoor de advocaat meer tijd in de echtscheiding moet steken.

Procedurekosten (griffierecht)

Voor iedere procedure bij de rechtbank of andere instanties betaalt je griffierecht. Rechtspraak is in Nederland niet gratis. Het griffierecht is lager als je in aanmerking komt voor subsidie.

Wat kun je zelf doen?

Verzamel belangrijke informatie

Er zijn heel wat papieren nodig bij de aanvraag van een scheiding. In onze handige checklist zie je precies welke dat zijn. Bewaar kopieën van de papieren in een map en noteer wat er in de map zit. De advocaat heeft dan een goed beeld van je situatie en kan je beter informeren en helpen.

Maak een lijst van alles wat verdeeld moet worden

Het beste is om de spullen (stoelen, bank, tafel, schilderijen, enzovoort) in overleg te verdelen. Zijn er veel waardevolle spullen of komt je er niet uit? Maak dan een inventarislijst.

Het uitgangspunt daarbij is dat de verdeling eerlijk verloopt. Je hebt vaak allebei recht op de helft.

Handig om te weten

Wanneer kies ik voor een eigen advocaat?

Bij een scheiding moeten er heel wat afspraken gemaakt worden tussen je en je (ex-) partner. Natuurlijk kun je dat het beste in goed overleg doen, met behulp van een mediator bijvoorbeeld. Soms is dat niet meer mogelijk. Dan kies je voor je eigen advocaat.

Ben je verbaal minder sterk dan je partner, of heb je minder kennis van zaken? Ook dan kan het fijn zijn om een eigen advocaat in te schakelen.

Wat is een ouderschapsplan?

Als je wilt scheiden en kinderen hebt, moet je naast een echtscheidingsconvenant ook een ouderschapsplan hebben. Hierin worden alle gemaakte afspraken over de verzorging, opvoeding en alimentatie van je kinderen vastgelegd. Je kunt deze zelf opstellen, er bestaat geen standaard ouderschapsplan.

Na de scheiding zijn er vaak veel veranderingen voor jou en de kinderen. Het is daarom belangrijk om dit goed te regelen.

Ik wil in goed overleg scheiden, maar wel met een eigen advocaat. Kan dat?

Je vindt het fijn wanneer een advocaat voor je belangen opkomt. Toch wil je alles in goed overleg regelen met je (ex-)partner.

In dit geval kun je ook kiezen voor overleg scheiden. Dit lijkt op mediation, alleen hebben beide partners dan ieder een eigen advocaat. Het doel is om een vechtscheiding te voorkomen.

Een eigen advocaat inschakelen

Je hebt gekozen voor een eigen advocaat bij je scheiding, dit heet ook wel eenzijdig verzoek. In dit geval zal je (ex-) partner hoogstwaarschijnlijk ook een eigen advocaat inschakelen. Je advocaat komt op voor je belangen en vice versa.

Onderwerpen bespreken

Met je advocaat bespreekt je de belangrijkste onderwerpen, zoals:

– Zijn er kinderen voortgekomen uit het huwelijk of geregistreerd partnerschap? Als dat zo is, moet je een ouderschapsplan maken waarin je afspraken over je kinderen opschrijft.

Heb je een koopwoning en wil je of je (ex-) partner er blijven wonen? Als jullie allebei niet meer in het huis willen blijven, moet het huis worden verkocht.

Heb je recht op alimentatie of moet je alimentatie betalen en hoeveel is het bedrag? Het kan hierbij gaan om partneralimentatie, kinderalimentatie of allebei.

– Wat is de hoogte van de gezamenlijke bezittingen en schulden? Er dienen afspraken gemaakt te worden over de verdeling hiervan.

Samen met je advocaat stel je afspraken op die je wil maken met je (ex-) partner omtrent deze onderwerpen. Vrijwel dezelfde onderwerpen zullen besproken worden tussen je (ex-) partner en zijn/haar advocaat.

Afspraken maken met de advocaat van je (ex-) partner

Nadat de onderwerpen zijn besproken, zal je advocaat contact opnemen met de advocaat van je (ex-) partner. Je advocaat probeert overeenstemming te bereiken met de advocaat van je (ex-) partner. Dit gebeurt op basis van de gemaakte afspraken.

Als advocaten het eens zijn, worden de afspraken in een echtscheidingsconvenant vastgelegd. Hierin staan alle scheidingsovereenkomsten. Hierna dient een van de twee advocaten een verzoekschrift in bij de rechtbank. Let wel, het maken van afspraken omtrent de scheiding is niet verplicht.

Kunnen advocaten niet tot een overeenkomst komen? Dit kan gebeuren als de belangen van jou en je (ex-) partner te verschillend zijn. Het kan ook gebeuren als de emoties te hoog oplopen. Dan beland je in een zogeheten vechtscheiding.

In dit geval kan de scheidingsprocedure lang duren. Je advocaat brengt de onderwerpen waar je het niet over eens wordt naar de rechter. Dit gebeurt met een verzoekschrift. De rechter beslist uiteindelijk over de geschillen.

Echtscheiding aanvragen bij de rechtbank

Het verzoek om echtscheiding wordt door je advocaat gedaan middels een verzoekschrift aan de rechtbank. In het verzoekschrift legt je advocaat uit hoe je (en je partner) de scheiding wil/willen regelen.

Je vraagt de rechter te beslissen over de afspraken in het verzoekschrift. Je (ex-) partner mag met de eigen advocaat verweer voeren of voorstellen doen.

Vervolgens worden jullie uitgenodigd bij de rechter (de zitting). Eventuele onduidelijkheden kunnen dan worden uitgelegd en vragen van de rechter kunnen worden beantwoord. Daarna doet de rechter een uitspraak over de afspraken in het verzoekschrift.

Het huwelijk of geregistreerd partnerschap definitief beëindigen

Na de uitspraak van de rechter ben je nog niet officieel gescheiden. Als je het niet eens bent met de beslissing, dan kun je in hoger beroep gaan.

Als jullie het er allebei mee eens zijn, kan het huwelijk of partnerschap officieel worden beëindigd. Dit gebeurt door inschrijving in de Burgerlijke Stand. De echtscheiding is dan officieel een feit.

De gehele scheidingsprocedure duurt vaak vele maanden. Hoe lang het precies duurt, is afhankelijk van de complexiteit van de zaak.

Veelgestelde vragen

01
Hoe vraag ik een echtscheiding aan?

Om een echtscheiding aan te vragen, dient er een echtscheidingsverzoek ingediend te worden bij de rechtbank. Dit doet jouw advocaat voor je.

02
Moet ik naar de rechter voor een echtscheiding?

Ja, in Nederland moet een echtscheiding via de rechtbank worden geregeld. Dit houdt in dat een verzoek tot echtscheiding moet worden ingediend door een advocaat.

03
Hoe lang duurt een echtscheidingsprocedure in Nederland?

De duur van een echtscheidingsprocedure kan variëren, maar gemiddeld duurt het proces in Nederland ongeveer vier tot zes maanden. Dit kan langer duren als de zaak complex is of als er geschillen zijn waarover de rechtbank moet beslissen.

04
Hoeveel kost een echtscheiding?

Hoeveel een echtscheiding gaat kosten, hangt af van jouw persoonlijke situatie. Meestal rekent de advocaat een uurtarief. Wanneer jij een lager inkomen hebt, kom je mogelijk in aanmerking voor een toevoeging. Een deel van de advocaatkosten wordt dan gesubsidieerd door de overheid. Hier hoef je alleen nog een eigen bijdrage in te leggen en betaal je geen uurtarief.

05
Is een advocaat verplicht bij een echtscheiding?

Wanneer je gaat scheiden heb je een advocaat nodig. Alleen een advocaat kan namelijk een echtscheidingsverzoek indienen bij de rechtbank. Daarnaast helpt de advocaat bij het maken van afspraken tussen jouw en je ex-partner. Jouw eigen advocaat kijkt hierbij naar jouw persoonlijke belang.